Minister Gospodarki i Prezes PARP o rozwoju MŚP

 

forum mśp Minister Gospodarki i Prezes PARP o rozwoju MŚP

8 czerwca 2015 r. odbyło się Forum Edukacyjne MŚP zorganizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Spotkanie zostało otworzone przez Ministra Gospodarki Janusza Piechocińskiego, w towarzystwie Prezes PARP Bożeny Lubińskiej-Kasprzak, Wiceprezydenta Warszawy Michała Olszewskiego oraz Prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej Marka Banaszkiewicza.

Pani Prezes podkreśliła, iż rok 2015 to dobry moment rozwojowy dla polskich firm. Tworzone są przełomowe pomysły, realizowane wspaniałe przedsięwzięcia w skali kraju, a także obserwuje się rosnącą sprzedaż zagraniczną. Celem PARP na najbliższe lata jest utrzymanie impetu rozwojowego. Do kluczowych działań należy rozwój innowacyjnej przedsiębiorczości, tj. zachęcanie do innowacyjności, wspieranie ochrony własności intelektualnej, świadczenie usług doradczych lub szkoleniowych dla sektora MŚP. Podkreślono znaczenie start-upów jako miejsca, gdzie tworzą się innowacyjne technologie. Kluczowym działaniem na przyszłość, które zostało wskazane przez PARP, jest także wsparcie internacjonalizacji przedsiębiorstw (poprzez działania proeksportowe, inwestowanie zagranicą, nawiązaniem współpracy z Instytucjami Otoczenia Biznesu).

Z kolei Minister Piechociński podkreślił znaczenie Polski w zglobalizowanym świecie, w którym należy nie tylko nadążać za zmianami, lecz także kreować nową rzeczywistość. Wymienione zostały zadania, przed jakimi stoi polska administracja, by móc wspierać przedsiębiorczość. Wskazano na potrzebę rozbudowy kapitału społecznego („większe zaufanie względem siebie, we własną wiedzę i możliwości”), rozwój edukacji (przez całe życie, w trakcie i poza oficjalnym cyklem nauki, edukacja poprzez teorię i praktykę) oraz rozwój sektora MŚP (by polskie przedsiębiorstwa mogły wyjść poza granice Polski oraz świadczyć zaawansowane usługi w skali światowej). Polskie MŚP potrzebują wsparcia – zarówno środków materialnych, jak i odpowiedniego zasobu wiedzy. Wskazane zostały wiodące sektory polskiej gospodarki takie jak: produkcja mebli, silników, miedzi, montaż samochodów, produkcja podzespołów, doliny lotnicze. Na zakończenie podpisano umowę o współpracy między PARP a Polską Agencją Kosmiczną, podkreślając rosnące znaczenie sektora kosmicznego.

Ogólne informacje na temat zaakceptowanego POIR 2014-2020

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój jest drugim pod względem budżetu programem na lata 2014-2020 i największym w Unii Europejskiej programem finansujący badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich, tj. ponad 36 mld zł. Najważniejszym jego założeniem jest dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z sektorem nauki – oraz wdrożenia ich wyników na rynek.

– Dzięki środkom Programu Inteligentny Rozwój naukowcy i przedsiębiorcy zyskają nowe możliwości prowadzenia wspólnych przedsięwzięć. Z efektów tej współpracy za kilka lat będzie mógł skorzystać każdy z nas – podkreśliła minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.

Zgodnie z hasłem przewodnim PO IR, którym jest wsparcie projektów od pomysłu do rynku, dofinansowany zostanie cały proces powstawania innowacji: od fazy tworzenia się pomysłu, poprzez etap prac badawczych (w tym przygotowanie prototypu) aż po wprowadzenie go na rynek – powiedziała minister Wasiak. Dodała, że preferowane będą przedsięwzięcia wpisujące się w tzw. inteligentne specjalizacje, tj. wybrane dziedziny gospodarki i nauki, stanowiące potencjał rozwojowy kraju i regionów.

Środki programu przyczynią się do rozwoju innowacyjności polskiej gospodarki, przede wszystkim poprzez zwiększanie nakładów na B+R ponoszonych przez przedsiębiorstwa. Podejmowane działania, skoncentrowane będą głównie na wzmocnieniu powiązań między biznesem a nauką, a tym samym na zwiększeniu stopnia komercjalizacji wyników prac B+R w kraju i ich praktycznego wykorzystania w gospodarce, a także na wsparciu i rozwoju innowacyjności firm. – Fundusze PO IR przyczynią się do powstania dobrych praktyk i trwałych mechanizmów współpracy świata nauki i biznesu, która leży u podstaw przełomowych i konkurencyjnych rozwiązań – podkreśliła szefowa resortu.

Finansowanie kierowane będzie również do firm korzystających z usług świadczonych przez instytucje otoczenia biznesu (w szczególności takich jak parki naukowo-technologiczne czy centra transferu technologii), a także z usług jednostek naukowych, prowadzących prace B+R na zlecenie przedsiębiorstw. Wsparcie tego typu zostanie indywidualnie dostosowane do potrzeb firm oraz będzie modelowane w oparciu o sygnały płynące z rynku. Wybrane instrumenty PO IR adresowane będą do przedsiębiorstw planujących rozszerzyć swoją działalność poza granice kraju oraz współpracujących w zakresie transferu technologii, także z partnerami zagranicznymi. Część pieniędzy zostanie przeznaczona na działania, których realizacja wzmocni
pozycję polskiej nauki na arenie międzynarodowej.

Poszczególne obszary wsparcia określone zostały w ramach 5 osi priorytetowych:

obszary wsparcia POIR Ogólne informacje na temat zaakceptowanego POIR 2014 2020

1) Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa – ok. 3,85 mld euro z polityki spójności (44,69 proc. budżetu programu):

przykładowe typy projektów: przedsięwzięcia B+R realizowane przez firmy, sektorowe programy B+R realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe oraz prace B+R prowadzone z udziałem funduszy kapitałowych.

2) Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw – ok. 1,04 mld euro z Funduszy Europejskich (12,11 proc. budżetu programu ):

przykładowe typy projektów: tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, wsparcie rozwoju otwartych innowacji, proinnowacyjne usługi dla MŚP świadczone przez instytucje otoczenia biznesu, wsparcie ochrony własności przemysłowej firm, bony na innowacje dla MŚP na sfinansowanie współpracy z jednostkami naukowymi.

3) Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach – ok. 2,2 mld euro ze środków UE (25,55 proc. budżetu programu):

przykładowe typy projektów: wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, kredyt na innowacje technologiczne, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych firm, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego (we wdrażaniu III osi PO IR duże znaczenie będą miały instrumenty finansowe), wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.

4) Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego – ok. 1,22 mld euro z funduszy unijnych (14,20 proc. budżetu PO IR):

przykładowe typy projektów: finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R (projekty finansowane w IV osi PO IR będą realizowane głównie przez konsorcja jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych); nacisk położony zostanie na dostosowanie wspieranych prac B+R do potrzeb
gospodarki oraz na zaangażowanie przedsiębiorstw (np. jako członków konsorcjów) w realizację projektów.

5) Pomoc techniczna – 3,45 proc. z Funduszy Europejskich.

Programy na lata 2014-2020

Komisja Europejska zaakceptowała wszystkie programy na nową perspektywę. Ostatnie decyzje wydała dla Programu Inteligentny Rozwój (PO IR) oraz dziewięciu programów regionalnych (RPO) województw: zachodniopomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego oraz podlaskiego.

Pierwszy konkurs na lata 2014-2020 został już ogłoszony z Programu Polska Cyfrowa. W resorcie oraz regionach trwają prace nad organizacją systemu wdrażania pozostałych programów, tak by konkursy mogły być ogłaszane jak najszybciej – podkreśla minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój jest drugim pod względem budżetu programem na lata 2014-2020 i największym w Unii Europejskiej programem finansującym badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich, tj. ponad 36 mld zł. Najważniejszym jego założeniem jest dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z sektorem nauki – oraz wdrożenia ich wyników na rynek.

Głównym celem RPO będzie zwiększenie konkurencyjności regionów oraz poprawa jakości życia ich mieszkańców poprzez wykorzystanie potencjałów regionalnych i niwelowanie barier rozwojowych. Tak jak w mijającej perspektywie, programy regionalne będą zarządzane przez poszczególne Urzędy Marszałkowskie. Budżet 16 RPO wynosi ok. 31,3 mld euro. Jest to niemal 40% (wzrost z ok. 25%) wszystkich środków na lata 2014-2020.

Pozostałe programy:

  • Program Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to tak jak jego poprzednik, największy polski program (27,4 mld euro z UE). Będzie źródłem funduszy na infrastrukturę transportową, ochronę środowiska, energetykę, gospodarkę niskoemisyjną, ochronę zdrowia i kulturę.
  • Program Wiedza Edukacja Rozwój (4,65 mld euro z UE i Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych) to środki na aktywizację zawodową osób młodych (15-29 lat), reformy polityk publicznych w obszarze rynku pracy, gospodarki i edukacji, rozwój szkolnictwa wyższego, wyższą jakość usług służby zdrowia i programy profilaktyczne oraz na innowacje społeczne i współpracę ponadnarodową.
  • Program Polska Cyfrowa to prawie 2,2 mld euro z UE na szerokopasmowy internet, e-administrację i podniesienie kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
  • Program Polska Wschodnia (2 mld euro z UE) to dodatkowe, obok programów krajowych i regionalnych, wsparcie dla województw lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Fundusze programu trafią na przedsiębiorczość i innowacyjność, transport publiczny i drogi w miastach wojewódzkich Polski Wschodniej oraz kolej.
  • Program Pomoc Techniczna to nieco ponad 700 mln euro z UE na „oliwienie” systemu wdrażania funduszy unijnych w Polsce tak, by inwestowanie tych pieniędzy odbywało się prawidłowo (m.in. szkolenia dla beneficjentów i pracowników instytucji wdrażających fundusze).
europe, negocjacje programów

Pierwsze dotacje już wkrótce

europe Pierwsze dotacje już wkrótcePowoli rozpoczyna się przyznawanie środków unijnych w ramach perspektywy na lata 2014-2020. Dotacje będą przyznawane w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Część z nich została już zaakceptowana przez Komisję Europejską.

KE zatwierdziła już 5 z 6 krajowych programów operacyjnych przedłożonych jej przez stronę polską:

  • Polska Cyfrowa (PO PC),
  • Pomoc Techniczna (PO PT),
  • Polska Wschodnia (PO PW),
  • Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ),
  • Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER).

Jeszcze w tym roku mają zostać ogłoszone pierwsze konkursy w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Na akceptację wciąż czeka Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR), którego częścią jest działanie 3.2 Wsparcie internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.

Zatwierdzono także 7 z 16 Regionalnych Programów Operacyjnych dla województw:

  • dolnośląskiego,
  • kujawsko-pomorskiego,
  • lubuskiego,
  • łódzkiego,
  • opolskiego,
  • śląskiego,
  • wielkopolskiego.

Dotacje w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych będą pochodzić ze środków w wysokości 82,5 mld euro, które Polska w latach 2014-2020 otrzyma z budżetu Unii Europejskiej  na prowadzenie polityki spójności. Ze względów proceduralnych najkorzystniejsze dla przedsiębiorców byłoby zaakceptowanie wszystkich programów przez KE najpóźniej na początku 2015 roku, gdyż pozwoli to na szybkie ogłoszenie pierwszych konkursów, przeprowadzenie naborów wniosków i wsparcie działalności polskich firm.

RPO w zaawansowanym stadium negocjacji

Prawie wszystkie Regionalne Programy Operacyjne zostały przesłane już do Komisji Europejskiej. W uzasadnieniu rozpoczął się ostatni etap prac nad RPO, którym są zwłaszcza negocjacje ich ostatecznego kształtu. Tak też przewidziany budżet dla 16 Regionalnych Programów Operacyjnych wyniesie w sumie 31,3 mld EUR. Od 2007 do 2013 programy będą zarządzane poprzez urzędy marszałkowskie następujących województw.

Specyficznie RPO w nowej perspektywie budżetowej pojawia się zwłaszcza dwufunduszowość. Oznacza to, że środki będą pochodziły w pierwszej kolejności z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego jak również Europejskiego Funduszu Społecznego. Jdnakże w planowanych regionalnych programów operacyjnych są przede wszystkim Inteligentne specjalizacje. Tak więc ich celem jest zwłaszcza zróżnicowanie regionalne w oparciu o istotnie ważny potencjał rozwojowy poszczególnych województw.

Wysokość dofinansowania 

Na wykresie poniżej przedstawiono wysokość dofinansowań, ukazując je w podziale na poszczególne województwa. Tak więc istotnie największe wsparcie otrzyma województwo śląskie aż 3,4 mld EUR, tak też małopolskie około 2,8 mld EUR podobnie jak i wielkopolskie aż 2,4 mld EUR. Mimo to, najmniejsze wsparcie otrzyma województwo podlaskie blisko 1,2 mld EUR oraz lubuskie około 0,9 mld EUR, podobnie jak też opolskie w wysokości prawie 0,9 mld EUR.

Alokacja RPO w podzialne na województwa w mld EUR RPO w zaawansowanym stadium negocjacji

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Projektów Regionalnych Programów Operacyjnych

Wsparcie dla województw

Ponadto, na przykładzie ujętym w tabeli przedstawione zostały po trzy osie priorytetowe dla każdego województwa, jak też wysokość wsparcia na poziomie UE. Z tej przyczyny województwa uporządkowane są malejąco w odróżnieniu od kwoty dofinansowania.

Rola Regionalnych Programów Operacyjnych

Dla wyjaśnienia istotna jest rola transportu w nowych RPO. Tak więc, osie priorytetowe związane z transportem znalazły się także w aż czternastu programach regionalnych na miejscach 1-3 zwłaszcza pod względem wielkości dofinansowania. Jak również wartość łącznie wynosi ponad 4,5 mld EUR. Wsparcie unijne jest skierowane także na rozbudowę jak też i zwiększenie jakości, ponadto bezpieczeństwa sieci drogowej, a także rozwój infrastruktury kolejowej.

Ponownie w aż czternastu programach regionalnych znalazły się również osie związane istotnie z podniesieniem konkurencyjności przedsiębiorstw. Kwota wsparcia przekracza ponad 4,5 mld EUR. W rezultacie środki skierowane jednakże na wzrost innowacyjności przedsiębiorstw, aby zwiększyć produktywności jak też umiędzynarodowić działalność.

Efektywność energetyczna

Co więcej, w aż czternastu programach regionalnych znalazły się również osie związane z efektywnością energetyczną. W konsekwencji na tą oś priorytetową przeznaczono prawdopodobnie 3,8 mld EUR ze środków UE. Po pierwsze przewidziane środki mają służyć niewątpliwie zwiększeniu wykorzystania transportu zbiorowego. Ponadto mają służyć inwestycji w produkcję zwłaszcza energii ze źródeł odnawialnych jak też zmniejszeniu zanieczyszczeń powietrza.
W rezultacie w aż pięciu regionalnych programach operacyjnych znalazły się także osie priorytetowe związane z infrastrukturą społeczną. W wyniku wpływają na zwiększenie zatrudnienia oraz poprawę kompetencji pracowników. Jak również na wskazaną oś przeznaczono także 1,3 mld EUR pomocy UE. Wsparcie UE obejmuje również działania na ożywienie gospodarcze regionów poprzez ograniczenie ubóstwa, a zatem wpływa na wykluczenie społeczne oraz promowanie zatrudnienia.

Zatwierdzenie

Reasumując, RPO oczekują także zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Przewiduje się, że akceptacja nastąpi już wkrótce a przełomie roku. Na RPO przeznaczono w zamyśle około 31,3 mld EUR. Tak więc, Województwa śląskie oraz małopolskie otrzymają celowe dofinansowanie, ażeby zwiększyć wsparcia przedsiębiorczości. Głównymi osiami priorytetowymi RPO będzie ponadto zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw, jak też wsparcie przedsiębiorczości oraz transportu. Kończąc, osie priorytetowe powstały w celu wsparcia energetyki, a także poprawy życia mieszkańców oraz niwelowania ostatecznie barier rozwojowych.

paszport do eksportu

Beneficjenci działania 6.1 z 2013

16 grudnia 2014 r. PARP ogłosiła listę 91 firm, które uzyskały dofinansowanie w ramach działania 6.1 „Paszport do Eksportu”. Jest to już 4 suplement do listy wniosków zatwierdzonych do dofinansowania z ostatniej rundy aplikacyjnej z lipca 2013 r. Lista firm, które otrzymały dofinansowanie jest dostępna na stronie organizatora konkursu.

PO IR przesłany do Komisji Europejskiej

3.2 obrazek 80x80 PO IR przesłany do Komisji Europejskiej9 grudnia 2014 r. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR) został przekazany do akceptacji Komisji Europejskiej. Jest drugim pod względem budżetu polskim programem nowej perspektywy dotacyjnej na lata 2014-2020 i największym europejskim programem nastawionym na wspieranie B+R i innowacji. Zakłada też wsparcie internacjonalizacji przedsiębiorstw.

Zgodnie ze słowami Minister Infrastruktury i Rozwoju Marii Wasiak PO IR „ma umożliwić skuteczne przejście „od pomysłu do rynku”, poprzez przekształcanie pomysłów w niespotykane dotąd produkty, usługi i technologie. Realizowane będą projekty wpisujące się w tzw. inteligentne specjalizacje, czyli w te dziedziny gospodarki i nauki, które stanowią potencjał rozwojowy kraju i regionów”. Fundusze z PO IR będą wspierały badania i rozwój prowadzone w kooperacji przedsiębiorstw z sektorem nauki oraz komercjalizację tych badań, co ma zwiększyć poziom innowacyjności polskiej gospodarki i wzmocnić pozycję naszego kraju na arenie międzynarodowej.

Przekazanie PO IR do akceptacji Komisji Europejskiej przed końcem 2014 r. daje nadzieję na szybkie uruchomienie działań proeksportowych, ogłoszenie naborów wniosków i dystrybucję środków wśród przedsiębiorstw. Do tej pory KE zaakceptowała polskie programy operacyjne Polska Cyfrowa oraz Pomoc Techniczna.

Na realizację programu przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich (FE), a więc niemal 36 mld zł.

Realizowanych będzie 5 osi priorytetowych:

  1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa – alokacja, ok. 3,85 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: projekty B+R realizowane przez przedsiębiorstwa, sektorowe programy B+R realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe oraz prace B+R prowadzone z udziałem funduszy kapitałowych.
  2. Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw – alokacja ok. 1,04 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, wsparcie rozwoju otwartych innowacji, proinnowacyjne usługi dla MŚP świadczone przez instytucje otoczenia biznesu, wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw, bony na innowacje dla MŚP na sfinansowanie współpracy z jednostkami naukowymi.
  3. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach – alokacja ok. 2,2 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, kredyt na innowacje technologiczne, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych firm, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego (we wdrażaniu III osi PO IR duże znaczenie będą miały instrumenty finansowe), wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.
  4. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego – alokacja ok. 1,22 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R (projekty finansowane w IV osi PO IR będą realizowane głównie przez konsorcja jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych); nacisk położony zostanie na dostosowanie wspieranych prac B+R do potrzeb gospodarki oraz na zaangażowanie przedsiębiorstw (np. jako członków konsorcjów) w realizację projektów.
  5. Pomoc techniczna.
europe, negocjacje programów

Końcówka negocjacji programów unijnych na lata 2014-2020

Projekty programów krajowych zostały przekazane do oceny Komisji Europejskiej już w styczniu 2014 r., zaś programów regionalnych w połowie kwietnia br. Negocjacje programów krajowych trwają od lipca br. Komentarze KE do programów regionalnych zostały przekazane stronie polskiej w sierpniu br. We wrześniu odbyła się pierwsza runda spotkań regionów z KE. Podczas pierwszych sesji negocjacyjnych uzgodniono większość kwestii związanych z uwagami KE do krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Podczas kolejnych rund negocjacji wszystkich programów krajowych i 7 regionalnych uzgodnione zostały wszystkie rozbieżności między KE a instytucjami zarządzającymi.

Polska dotrzymuje wszystkich terminów uzgodnionych z Komisją. Naszym priorytetem jest przyjęcie dokumentów dla nowej perspektywy finansowej, tak szybko, jak to możliwe i jak najszybsze pełne rozpoczęcie realizacji programów operacyjnych na lata 2014-2020 – powiedziała Maria Wasiak minister infrastruktury i rozwoju. – Kontynuujemy ścisłą współpracę z KE, by szybko zakończyć negocjacje i oficjalnie przedstawić wszystkie programy Komisji Europejskiej w grudniu. Chcemy otrzymać od KE potwierdzenie, że dalsze rozpatrywanie wszystkich polskich programów operacyjnych będzie miało na celu nadanie im statusu „gotowy do przyjęcia” przed końcem 2014 r. – podkreśliła.

W efekcie dotychczas prowadzonych negocjacji oficjalnie przez system SFC zostały przekazane programy Polska Cyfrowa i Pomoc Techniczna. Przeszły one proces konsultacji w KE i oczekują na formalne przyjęcie. W programach Infrastruktura i Środowisko oraz Wiedza, Edukacja, Rozwój wprowadzono wszystkie uwagi KE wynikające z negocjacji i nowe wersje przekazano na roboczo do KE. W najbliższych dniach planowane jest przesłanie tych programów oficjalnie przez system SFC. W przypadku Polski Wschodniej i Inteligentnego Rozwoju uzgodniono już wszystkie kwestie i przygotowywane są ostateczne wersje programów, które najpóźniej na początku grudnia zostaną oficjalnie przesłane do KE. Do 17 listopada br. do KE trafiły uzgodnione podczas spotkań negocjacyjnych z KE regionalne programy woj. dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, śląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego oraz opolskiego. Obecnie KE dokonuje ostatnich poprawek (głównie technicznych), po których planowane jest niezwłoczne przesłanie programów oficjalnie przez system SFC.

Można stwierdzić, że negocjacje zmierzają ku końcowi. Strona polska jest zdeterminowana żeby uzyskać status „gotowy do przyjęcia” dla wszystkich programów do końca tego roku – dla MIiR nie ma programów mniej lub bardziej ważnych. Szansa na realizację tego celu istnieje w przypadku wszystkich programów krajowych i regionalnych. Ostatnia runda negocjacji pozostałych 9 programów regionalnych odbywa się w Brukseli w terminie 24 listopada – 5 grudnia. Ich pozytywne zakończenie pozwoli sukcesywnie przesyłać uzgodnione wersje programów do Komisji.

Zależy nam by do końca tego roku lub na początku przyszłego KE notyfikowała wszystkie programy – strona polska od początku negocjacji dokłada wszelkich starań aby tak się stało. Jest to o tyle istotne że na przełomie stycznia i lutego 2015 r. Komisja przedłoży propozycję zmian Wieloletnich Ram Finansowych i budżetu rocznego, która musi zostać przyjęta jednomyślnie przez Radę, a Parlament Europejski musi wyrazić zgodę. Zgodnie z art. 19 rozporządzenia ws. WRF, rewizja WRF musi zostać przyjęta przed dniem 1 maja 2015 r., a więc dopiero po tej dacie Komisja będzie mogła przyjąć programy nie wynegocjowane do końca 2014 roku.

Co istotne tzw. kwalifikowalność wydatków liczona jest od 1 stycznia 2014 r. i beneficjenci, których nie dotyczą zasady pomocy publicznej, jak jednostki administracji, np. GDDKiA mogą realizować inwestycje, których rozliczenie nastąpi po zatwierdzeniu programów. Rozpisanych zostało już kilkadziesiąt przetargów na budowę dróg i obwodnic, liczne projekty są już w realizacji, jak fragmenty S3, S5, S7 czy S19. Sukcesywnie będą podpisywane umowy na kolejne odcinki współfinansowane z budżetu na lata 2014-2020. Impet inwestycyjny zatem nie słabnie.

Nowe informacje o 3.2 POIR

W dniu 21.11.2014 r. odbyło się spotkanie informacyjne zorganizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości podsumowujące POIG oraz nowych działań planowanych w ramach POIR na lata 2014 – 2020. Poniżej zostaną przedstawione najważniejsze informacje z punktu widzenia MŚP zainteresowanych dotacjami na Internacjonalizację (3.2 POIR), czyli informacje o naborach, ułatwieniach dla aplikujących, a także nowy kształt działań.

Nie sprecyzowano dokładnie od kiedy ruszą nowe nabory. Pomimo, że ustawa Wdrożeniowa i Umowa Partnerstwa zostały już zatwierdzone, toczą się dyskusje na temat kształtu programów operacyjnych, które są w końcowych etapach negocjacji. Na początku grudnia zostaną przesłane ostateczne projekty programów do Komisji Europejskiej, gdzie będą konsultowane, wskazywane kwestie do modyfikacji oraz zatwierdzone. Trudno powiedzieć jak szybko KE je zatwierdzi, jednak Ministerstwu Infrastruktury i Rozwoju zależy żeby zostały zaakceptowane jeszcze na przełomie 2014/2015. Dlatego przewidziano, że pierwsze nabory z 3.2 POIR mogą ruszyć w I połowie 2015 r.

Jedną z wielu przyczyn przedłużających się negocjacji podanych przez MIR był dotychczasowy program 6.1. Komisja Europejska ma zastrzeżenia co do dofinansowania podmiotów mało innowacyjnych oraz dopiero rozpoczynających eksport. Dlatego Internacjonalizacja będzie skierowana do bardziej dojrzałych firm, poszukujących zaawansowanych usług doradczych jak poszukiwanie kontrahentów, zamówień publicznych na rynkach docelowych oraz na projekty związane z umiędzynarodowieniem klastrów (projekty związane z marketingiem, brandingiem, sieciowaniem). Położony zostanie nacisk na zaawansowane doradztwo i pilotowanie projektu w trakcie jego realizacji.

Najważniejsze zmiany programowe w nowym 6.1 (tj. 3.2 POIR):

  • Przyszłe 6.1 przechodzi do Regionalnych Programów Operacyjnych,
  • Będę kontynuowane inicjatywy prowadzone wspólnie z Ministerstwem Gospodarki (tak jak dotychczasowe programy 6.5.1 i 6.5.2),
  • Internacjonalizacja będzie prowadzona w takiej formie jak mosty technologiczne (podobnie do inicjatywy Polski Most Krzemowy).

Wprowadzono za to pewne ułatwienia dla ubiegających się o dotacje. Przede wszystkim do dnia 30 listopada każdego roku będzie ogłaszany harmonogram konkursów na następny rok. Termin ten nie obowiązuje w 2014 r., gdyż jeszcze toczą się jeszcze negocjacje nad kształtem programów operacyjnych. Najpóźniej na trzy miesiące przed konkursem będzie następowała aktualizacja harmonogramu, natomiast informacje o wymaganej dokumentacji konkursowej pojawi się najpóźniej na miesiąc przed konkursem. Każdy nabór będzie trwał minimum 7 dni. Utrzymano informatyczny system aplikowania i rozliczania. Zatem, aplikujący zyskają sporo czasu na przygotowanie się do naboru wniosków o dofinansowanie.

Podsumowując, według Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju naboru mogą ruszyć w pierwszej połowie 2015 r. Jest to jednak uzależnione od tempa prac w Komisji Europejskiej nad zatwierdzeniem projektów programów operacyjnych. Wprowadzono także liczne ułatwienia dla aplikujących o dofinansowanie, przede wszystkim dając dłuższy czas na przygotowanie się do naboru. Nastąpiła całkowita zmiana charakteru działania 6.1 – Program 3.2 POIR Internacjonalizacja będzie skierowany do dojrzałych mśp, poszukujących zaawansowanych usług doradczych. Możliwe będzie dofinansowanie usług proeksportowych w ramach Regionalnych Programach Operacyjnych oraz w ramach inicjatyw prowadzonych przez Ministerstwo Gospodarki.

Eksport w I-III kwartale 2014 r.

 

Polski eksport w I-III kwartale 2014 r. osiągnął wartość powyżej 500 mld PLN. Jak zmieniała się sprzedaż zagraniczna w badanym okresie oraz handel z głównymi partnerami eksportowymi? Które dobra dominowały w sprzedaży zagranicznej, a których wartość eksportu najdynamiczniej wzrastała w badanym okresie w porównaniu do trzech kwartałów roku poprzedniego?

Według danych dostarczonych przez Główny Urząd Statystyczny, eksport w I-III kwartale 2014 r. osiągnął wartość 503,20 mld PLN (120,55 mld EUR) wzrastając o 4,6 procent w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wartość importu w badanym okresie wyniosła 507,24 mld PLN (121,53 mld EUR). W stosunku do roku poprzedniego wzrosła o 4,8 proc. Saldo na rachunku handlu zagranicznego wyniosło zatem -4,04 mld PLN (-975,9 mln EUR). Poniższy wykres przedstawia wartości rachunku handlu zagranicznego dla trzech kwartałów lat 2013 oraz 2014.

saldo na rachunku handlu zagranicznego w mld PLN Eksport w I III kwartale 2014 r.Źródło: GUS oraz obliczenia własne

W zdecydowanej większości eksport w I-III kwartale 2014 r. kierowany był do krajów rozwiniętych (83,7 proc.), z czego do krajów Unii Europejskiej w 76,9 proc. Słabo wyglądała sprzedaż do krajów rozwijających się, notując wartości na poziomie 8,8 proc., oraz do krajów Europy Środkowej – Wschodniej (7,5 proc.). W stosunku do trzech kwartałów roku 2013, nieznacznie wzrósł eksport do krajów UE (o 1,9 punktu procentowego), oraz do krajów rozwijających się (o 0,1 pkt. proc). Znacząco spadła wartość eksportu do krajów Europy Środkowo – Wschodniej przede wszystkim do Rosji i Ukrainy (o 1,9 pkt. proc.).
Destynacjami do których kierowano eksport w I-III kwartale 2014 r. były Niemcy, Wielka Brytania i Czechy, co przedstawione jest na poniższym wykresie. Wartość sprzedaży zagranicznej do Niemiec wzrosła o 7,7 proc. osiągając 26 proc. całkowitej struktury polskiego eksportu (tym samym udział tego kraju w polskim eksporcie wzrósł o 0,8 pkt. proc.). Następne kraje na liście notują wyniki poniżej 10 proc. w całkowitej strukturze eksportu. Są to przede wszystkim Wielka Brytania (gdzie kierowane jest 6,3 proc. eksportu), Czechy (z wynikiem 6,2 proc.) oraz Francja (5,6 proc.). Z czterema państwami do których eksportowano najwięcej, notowane jest dodatnie saldo na rachunku handlu zagranicznego, co jest przedstawione na poniższym wykresie.

Wartość handlu z największymi polskimi partnerami eksportowymi w mld EUR Eksport w I III kwartale 2014 r.Źródło: GUS

Warto zwrócić uwagę na fakt relatywnie dynamicznego wzrostu udziału eksportu do Niemiec (o 0,8 pkt. proc), kosztem spadku eksportu do Rosji (o 0,9 pkt. proc.). W imporcie widoczny jest spadek udziału dóbr rosyjskich (o 1,1 pkt. proc. w stosunku do analogicznego okresu zeszłego roku) oraz wzrost importu z Chin o 1 pkt proc. do poziomu 10,2 proc.

10 dominujących towarów w polskim eksporcie w mln EUR Eksport w I III kwartale 2014 r.Źródło: GUS

Z wykresu zamieszczonego powyżej wyraźnie widać, że największą wartość eksportu w I-III kwartale 2014 r., odnotowano dla dóbr takich jak akcesoria do pojazdów silnikowych (5,93 mld EUR), pojazdy silnikowe (3,20 mld EUR), oraz meble do siedzenia (3,09 mld EUR). Z kolei największe dodatnie saldo w polskim handlu zagranicznym jest notowane w dobrach takich jak meble do siedzenia (2,54 mld EUR), akcesoria do pojazdów silnikowych (2,36 EUR), meble inne (1,99 mld EUR). Biorąc pod uwagę dynamikę eksportu, bardzo perspektywicznie wygląda sprzedaż maszyn do przetwarzania danych, których wartość eksportu wzrosła w badanym okresie o +37,4 proc., wyroby tytoniowe (+32,1 proc.) oraz leki (+23,2 proc.).

Przyrost eksportu wyrażony w procentach w I III kwartale 2014 r. w porównaniu do analogicznego okresu 2013 Eksport w I III kwartale 2014 r.Źródło: GUS

Podsumowując, eksport w I-III kwartale r., pod względem wartości wzrósł o 4,6 proc. w porównaniu do analogicznego okresu 2013 r. . Pomimo tego, odnotowano deficyt na rachunku handlu zagranicznego wielkości 4,04 mld PLN (975,9 mln EUR). Największym partnerem eksportowym pozostają Niemcy, do których kierowane jest 26 proc. eksportu. Sprzedaż zagraniczna w tym kierunku wzrosła o 7,7 procent. Warto nadmienić o spadku eksportu do Rosji. Głównymi dobrami eksportowymi są akcesoria do pojazdów silnikowych, pojazdy silnikowe oraz meble do siedzenia. Z kolei największą dynamikę eksportu odnotowano w dobrach takich jak maszyny do przetwarzania danych, wyroby tytoniowe oraz leki.