Internacjonalizacja dotyczy zwłaszcza procesu umiędzynarodowienia działalności przedsiębiorstwa, rozszerzenie działalności przedsiębiorstwa oraz przejście od rynku krajowego na rynki obce.

Instrumenty (formy, sposoby) internacjonalizacji przedsiębiorstwa:

  • eksport pośredni oraz bezpośredni (przez agenta, dystrybutora zagranicznego, biuro przedstawicielskie oraz poprzez własną sieć dystrybucji). Dotyczy również eksportu kooperacyjnego,  piggybacking, kontraktów menedżerskich oraz inwestycje pod klucz. Obejmuje jednakże poddostawy, licencjonowanie oraz sojusze strategiczne. Część instrumentów to franczyza oraz oddziały spółki zależnej takie jak  joint venture oraz spółka stowarzyszona i spółka córka.

Wpisy

Program Operacyjny Polska Wschodnia

foto 300x170 Program Operacyjny Polska WschodniaProgram Operacyjny Polska Wschodnia jest działaniem corocznym. Małe i średnie przedsiębiorstwa z województwa lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego uzyskują dofinansowanie rozwoju eksportu. Działanie ma na celu pobudzenie aktywności małych i średnich przedsiębiorstw z makroregionu Polski Wschodniej w obszarze działalności eksportowej. W ramach dofinansowania przedsiębiorstwa opracowują nowy model biznesowy internacjonalizacji. Określa działania takie jak: strategia wejścia na rynek, analiza rynków zagranicznych, selekcja partnerów i nawiązanie kontaktów biznesowych. Firma przeznacza pozyskane środki także do wzięcia udziału zagranicznych targach branżowych w celu promocji swojego produktu oraz uzyskać dofinansowanie usługi doradczej.

W dwóch poprzednich naborach wpłynęło 78 wniosków o dofinansowanie na łączną sumę 30 665 090 złotych. Tak też 15,33 % alokacji przeznaczonej na działanie 1.2 Internacjonalizacja MŚP. Po ocenie merytorycznej wniosków w drugim naborze, dofinansowanie zostało przyznane 26 przedsiębiorstwom na ponad 10 milionów złotych.

Konkursy w 2017 i 2018 roku

Dofinansowania w ramach konkursów 2017 i 2018

W IV kwartale 2017 i I kwartale 2018 roku małe i średnie przedsiębiorstwa pozyskały dofinansowania na działalność eksportową w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia oraz Regionalnych Programów Operacyjnych.

Program Operacyjny Polska Wschodnia ogłasza coroczny  nabór na działanie 1.4 Wzór na konkurencję. Celem jest przeprowadzenie audytu wzorniczego, co przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw z makroregionu Polski Wschodniej.

Przedsiębiorcy spoza Polski Wschodniej, mogą szukać szansy na dofinansowanie w województwach, których prowadzą działalność biznesową i skorzystać z oferty przygotowanej w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. Przedsiębiorstwa z województw małopolskiego i warmińsko-mazurskiego, mają możliwość złożenia wniosków o dofinansowanie na rozwój działalności eksportowej. Nabór na poddziałanie 3.3.2 Aktywność międzynarodowa małopolskich MŚP potrwa do 13 listopada. Warmińsko-mazurskie działanie 1.3.5 Usługi dla MŚP zakończy się 30 października. Województwo Łódzkie przygotowało dla przedsiębiorców nabór do poddziałania 2.2.1 Modele biznesowe MŚP w terminie 29 grudnia 2017 roku do 9 lutego 2018 r. W przypadku województwa Zachodniopomorskiego nabór na działanie 1.15 Wsparcie kooperacji przedsiębiorstw został już zakończony.

1.2. Internacjonalizacja

Nabór 1.2 PO PW Internacjonalizacja MŚP

foto 300x170 Nabór 1.2 PO PW Internacjonalizacja MŚP
Nabór POPW 1.2 – konkurs został zakończony

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przedłużyła składanie wniosków w ramach naboru 1.2 PO PW Internacjonalizacja MŚP, który rozpoczął się 28 kwietnia 2017 roku, do 31 sierpnia 2017 roku. Pierwszy etap zakończył się 31 maja, a drugi 30 czerwca 2017.

Oferta skierowana jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w celu opracowania i przygotowania do wdrożenia nowego modelu biznesowego związanego internacjonalizacją działalności. Pula dofinansowania projektów w tym konkursie wynosi 200 000 000 złotych, przy czym maksymalna kwota dofinansowania to 550 000 zł. Poziom dofinansowania ze strony funduszy unijnych wynosi aż 80%. Konkurs został podzielony na 3 etapy, a przewidywany termin wyników to ok. 70 dni od zakończenia naboru wniosków. Dotychczas zostało złożone ponad 78 wniosków, co jest zaskakująco niskim wynikiem, gdyż łączna kwota, o którą starają się przedsiębiorcy wynosi 30 665 089,9 złotych, co stanowi 15,33% całej alokacji.  Jest to szansa dla firm z obszaru Polski Wschodniej, które nie wzięły udziału w dotychczasowych naborach, jednakże planują się rozwijać poprzez internacjonalizację swoich produktów lub usług. W erze globalnej gospodarki kluczowym jest, aby polskie firmy rozszerzały swoją działalność za granicą, ponieważ przyczynia się do zwiększenia ich konkurencyjności.

Konkurs już uległ rozstrzygnięciu.

Cel dofinansowania w rozwoju eksportu

ue 300x165 Cel dofinansowania w rozwoju eksportu

Rozwój działalności eksportowej, przyczyniający się do internacjonalizacji przedsiębiorstw w Polsce, jest jednym z celów, jakie realizowane są w ramach perspektyw budżetowej 2014-2020 Unii Europejskiej. Na co właściwie można otrzymać dofinansowanie w rozwoju eksportu w poszczególnych Programach Operacyjnych UE?

Polskie przedsiębiorstwa prowadzące działalność eksportową, mogą pozyskać finansowanie bezzwrotne dla swoich projektów w ramach wielu programów krajowych i europejskich. Wśród nich można wymienić:

  • Regionalne Programy Operacyjne,
  • Program GO_GLOBAL,
  • Program Go to Brand – Działanie 3.3.3,
  • Program Operacyjny Polska Wschodnia.

Programy kierowane są zarówno do tych podmiotów, które zamierzają internacjonalizować prowadzoną działalność gospodarczą, jak i do tych, które już aktywnie działają na rynkach zagranicznych.

Dotacje z programów regionalnych

W przypadku Programów Regionalnych, w zależności od województwa, w którym są realizowane, można uzyskać pieniądze na ogólnie rozumiany rozwój eksportu. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego woj. łódzkiego, Działania II.2 Internacjonalizacja przedsiębiorstw, Poddziałanie II.2.1 Modele biznesowe MŚP, polskie przedsiębiorstwa mogą uzyskać dotacje na zwiększanie międzynarodowej działalności, co ma przyczynić się docelowo do wzrostu obrotów w handlu zagranicznym. Podejmowane działania mogą dotyczyć:

  • opracowania nowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa, które chce wejść na rynki zagraniczne;
  • wdrożenia opracowanego uprzednio modelu biznesowego przedsiębiorstwa poprzez m.in. udział w imprezach targowych i wystawienniczych zagranicznych lub krajowych o charakterze międzynarodowym, bądź dobór partnerów biznesowych na rynkach docelowych.

W Małopolsce realizowane jest zaś Poddziałanie 3.3.2 Aktywność Międzynarodowa Małopolskich MŚP. Ukierunkowane jest ono na zwiększenie aktywności i rozpoznawalności małopolskich MŚP na rynkach zagranicznych. Wsparciem zostaną objęte projekty z zakresu:

  • opracowania i wdrożenia nowych modeli biznesowych przedsiębiorstw, zwłaszcza tych dotyczących internacjonalizacji;
  • opracowania strategii działalności międzynarodowej,
  • udziału w targach i wystawach zorientowanych na rynki zagraniczne,
  • nabycia specjalistycznych usług doradczych z zakresu umiędzynaradawiania działalności;
  • uzyskania dokumentów i certyfikatów uprawniających wprowadzenie produktów i usług na rynki zagraniczne;
  • dostosowania produkcji bądź usługi do wymagań wybranych rynków zagranicznych.

Od końca marca 2016 roku małe i średnie przedsiębiorstwa będą mogły składać wnioski o dofinansowanie rozwijania działalności eksportowej w ramach RPO Województwa Warmińsko-Mazurskiego Poddziałania 1.3.5 Usługi dla MŚP. Dofinansowanie można otrzymać na usługi związane z umiędzynarodowieniem firmy, tj. na skorzystanie z usług doradczych, informacyjnych czy organizacyjnych w przypadku udziału przedsiębiorstwa w międzynarodowych targach, wystawach czy misjach gospodarczych.

Dotacje z pozostałych programów eksportowych

Program krajowy GO_GLOBAL pozwala pozyskać dofinansowanie na opracowanie pełnej strategii internacjonalizacji, biznesplanu lub programu rozwoju innowacyjnej firmy, łącznie z analizą rynków międzynarodowych i identyfikacją kluczowych klientów oraz partnerów. Beneficjenci mogą korzystać z trenerów i coachów w zakresie wymogów prawnych i kulturowych rynku, przygotowania ofert do negocjacji, z pomocy doradców biznesowych ds. rozwoju rynków innowacyjnych oraz z profesjonalnej wyceny ofert przez Venture Capital. Beneficjenci skorzystają z warsztatów z udziałem potencjalnych inwestorów finansowych i będą mogli rozpocząć współpracę w zakresie badań i rozwoju lub produkcji.

Celem programu krajowego Go_Global.pl jest wszechstronne wsparcie polskich przedsiębiorstw w działaniach skierowanych na zwiększanie skali komercjalizacji na rynkach światowych, wyników badań naukowych i prac rozwojowych. Program realizowany jest w latach 2015-2017 i stanowi kontynuację pilotażowego przedsięwzięcia rozpoczętego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w 2012 roku. W kwietniu 2016 roku zaplanowano nowy nabór wniosków do tego programu.

W Działaniu 3.3.3 Go To Brand, realizowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, przedsiębiorcy rozwijający swoje firmy na rynkach zagranicznych będą mogli uzyskać wsparcie w przeprowadzeniu branżowych programów promocji oraz programów promocji o charakterze ogólnym. Celem tego działania jest zwiększenie ilości eksportowanych dóbr i usług innowacyjnych w branżach zaliczanych do Krajowych Inteligentnych Specjalizacji. W ramach działania będą dofinansowane projekty przedsiębiorstw prowadzących działalność eksportową, samodzielną działalność badawczo-rozwojową, posiadających innowacyjne produkty lub usługi i które same kupiły lub wdrożyły odpowiednie rozwiązania innowacyjne. Przewidziano 50 proc. lub 85 proc. poziom dofinansowania projektów dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.

Programy proeksportowe – nowe informacje

forum mśp Programy proeksportowe   nowe informacjePodczas Forum Edukacyjnego MŚP podano informacje odnośnie programów proeksportowych w nowej perspektywie. Zaprezentowano działania Go to Brand, Internacjonalizacja MŚP, Polski Most Technologiczny.

Działaniem o podobnym charakterze do POIG 6.1 oraz 6.5.2, które funkcjonowały w poprzedniej perspektywie, jest działanie 3.3.3 POIR – Go to Brand. Jego celem jest wsparcie MŚP w promocji produktów na rynku międzynarodowym oraz zwiększenie ich przychodów z eksportu.

Grupą docelową są polscy mikro-, mali, średni przedsiębiorcy zarówno w początkowym stadium rozwoju eksportu, jak również Ci, którzy mają doświadczenie w jego prowadzeniu. Wspierane będą przede wszystkim udział w targach branżowych międzynarodowych oraz ogólna promocja produktów.

Wydatki kwalifikowane obejmują wynajem powierzchni, budowę i obsługę stoiska wystawienniczego. Środki można będzie przeznaczyć także na delegacje i zakwaterowanie pracowników uczestniczących w targach i misjach, koszty transportu i ubezpieczenia, opłaty rejestracyjne, wpis do katalogu targowego.

Warto zwrócić uwagę na różnice występujące między dotychczasowym programem 6.1. POIG i 6.5.2. Po pierwsze, nie jest wymagany Plan Rozwoju Eksportu. Po drugie, przedsiębiorca dokonuje wyboru misji gospodarczych lub targów z zamkniętego katalogu Ministerstwa. Po trzecie, beneficjenci będą mogli skorzystać z usług operatora imprez handlowo-wystawienniczych.

Zmianie uległy także budżetowanie i forma udzielanej pomocy. Nie określono minimalnej kwoty, o którą mogą ubiegać się beneficjenci, natomiast maksymalna kwota wynosi 1 mln PLN. Całkowity budżet działania wynosi 100 mln EUR. W związku w wyczerpywaniem przez przedsiębiorstwa limitu de minimis, zaproponowano dwa modele finansowania, tj.

  • pomoc de minimis do poziomu 80 proc. wydatków kwalifikowanych,
  • wsparcie mieszane: wsparcie z pomocy publicznej oraz pomoc de minimis.

Konkurs został rozstrzygnięty.


Kolejną inicjatywą wartą uwagi jest Program Operacyjny Polska Wschodnia. Województwa warmińsko- mazurskie, podlaskie, świętokrzyskie, lubelskie i podkarpackie są zamieszkałe przez 21% ludności kraju, eksportując jedynie 9% krajowej sprzedaży zagranicznej i wytwarzając tylko 15% krajowego PKB. Aby rozwinąć potencjał makroregionu, uruchomione zostanie działanie 1.2 POPW – Internacjonalizacja MŚP.

Koszty kwalifikowane obejmują działania doradcze związane z opracowaniem i wdrożeniem modelu biznesowego w oparciu o internacjonalizację działalności, tj.:

  • sporządzenie diagnozy potencjału w zakresie internacjonalizacji,
  • przygotowanie przedsiębiorstwa i jego oferty pod kątem eksportu,
  • analizę rynku docelowego,
  • przedstawienie możliwych i optymalnych kanałów dystrybucji,
  • aktywne poszukiwanie partnerów biznesowych w celu wprowadzenia produktów lub usług na wybrane rynki zagraniczne.

Do pożądanych skutków działania należą wzrost liczby intensywnych eksporterów, wzrost zatrudnienia i rozwój gospodarczy regionu, a także wzrost przychodów beneficjenta, dywersyfikacja rynkowa, nauka eksportu w praktyce.

Program kierowany jest do mikro-, małych, średnich przedsiębiorstw, istniejących co najmniej od 1 roku. Priorytetowo traktowane będą projekty promujące regionalne inteligentne specjalizacje, zieloną gospodarkę, wzrost zatrudnienia oraz firmy, których przychody z eksportu w ostatnim roku obrotowym były mniejsze od 30 proc. całkowitej sprzedaży towarów i usług.

Nowości w porównaniu do poprzedniej perspektywy to:

  • możliwość przeznaczenia środków na informatyzację przedsiębiorstwa – do 20 proc. kosztów kwalifikowanych (tzn. zakup oprogramowania niezbędnego do automatyzacji procesów biznesowych w związku z przygotowaniem do działalności eksportowej),
  • ocena wniosku będzie dokonana w panelu ekspertów, w którym będzie uczestniczył beneficjent oraz wykonawca usług,
  • firma musi funkcjonować co najmniej 1 rok,
  • wniosek przygotowywany jest dwuetapowo: pierwszym jest opracowanie modelu biznesowego – wysokość wsparcia do 50 tys. PLN. Drugim jest wdrożenie modelu biznesowego – tj. zapewnienie dostępu do usług doradczych, finansowanie udziału w misjach i targach, zakup własności niematerialnych i prawnych – wysokość wsparcia do 500 tys. PLN.

Konkurs został już rozstrzygnięty.


Dla przedsiębiorstw o innowacyjnym charakterze przewidziane jest wsparcie w ramach Polskiego Mostu Technologicznego (kontynuacja Polskiego Mostu Krzemowego). Jest to inicjatywa realizowana przez PARP oraz Ministerstwo Gospodarki.

Celem programu jest rozwój nowych technologii. Program jest skierowany do sektora MŚP – przedsiębiorstw wysokiej technologii we wczesnej fazie rozwoju (tj. od 1 roku do 10 lat) o dużym potencjale wzrostu.

Pomoc jest udzielana w trybie de minimis. Wysokość dofinansowania to 250 tys. PLN z 15% wkładem własnym. Koszty kwalifikowane obejmują usługi doradcze i szkolenia w zakresie umiędzynarodowienia działalności, walidację i realizację strategii. Przewidziana jest trzyetapowa realizacja programu: dwa etapy realizowane są w Polsce, jeden na rynku docelowym. Dwa etapy obejmują:

  • udzielenie wsparcia szkoleniowego przez ekspertów z rynku docelowego: zapoznanie z uwarunkowaniami rynku i zasadami na nim panującymi, bariery i możliwości prowadzenia działalności gospodarczej,
  • udzielenie wsparcia szkoleniowo-doradczego przy formułowaniu strategii marketingowej produktów lub usług kierowanych na rynek docelowy.

Trzeci etap to udzielenie wsparcia finansowego na rynku docelowym obejmujące wydatki na usługi  prawne, księgowe i finansowe, walidację produktu, ochronę własności intelektualnej, prowadzenie biura.

Nowości w działaniu:

  • firma musi funkcjonować co najmniej od roku,
  • większy wybór rynków zagranicznych: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Irlandia, Izrael.

Konkurs został już rozstrzygnięty.

Ogólne informacje na temat zaakceptowanego POIR 2014-2020

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój jest drugim pod względem budżetu programem na lata 2014-2020 i największym w Unii Europejskiej programem finansujący badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich, tj. ponad 36 mld zł. Najważniejszym jego założeniem jest dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z sektorem nauki – oraz wdrożenia ich wyników na rynek.

– Dzięki środkom Programu Inteligentny Rozwój naukowcy i przedsiębiorcy zyskają nowe możliwości prowadzenia wspólnych przedsięwzięć. Z efektów tej współpracy za kilka lat będzie mógł skorzystać każdy z nas – podkreśliła minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.

Zgodnie z hasłem przewodnim PO IR, którym jest wsparcie projektów od pomysłu do rynku, dofinansowany zostanie cały proces powstawania innowacji: od fazy tworzenia się pomysłu, poprzez etap prac badawczych (w tym przygotowanie prototypu) aż po wprowadzenie go na rynek – powiedziała minister Wasiak. Dodała, że preferowane będą przedsięwzięcia wpisujące się w tzw. inteligentne specjalizacje, tj. wybrane dziedziny gospodarki i nauki, stanowiące potencjał rozwojowy kraju i regionów.

Środki programu przyczynią się do rozwoju innowacyjności polskiej gospodarki, przede wszystkim poprzez zwiększanie nakładów na B+R ponoszonych przez przedsiębiorstwa. Podejmowane działania, skoncentrowane będą głównie na wzmocnieniu powiązań między biznesem a nauką, a tym samym na zwiększeniu stopnia komercjalizacji wyników prac B+R w kraju i ich praktycznego wykorzystania w gospodarce, a także na wsparciu i rozwoju innowacyjności firm. – Fundusze PO IR przyczynią się do powstania dobrych praktyk i trwałych mechanizmów współpracy świata nauki i biznesu, która leży u podstaw przełomowych i konkurencyjnych rozwiązań – podkreśliła szefowa resortu.

Finansowanie kierowane będzie również do firm korzystających z usług świadczonych przez instytucje otoczenia biznesu (w szczególności takich jak parki naukowo-technologiczne czy centra transferu technologii), a także z usług jednostek naukowych, prowadzących prace B+R na zlecenie przedsiębiorstw. Wsparcie tego typu zostanie indywidualnie dostosowane do potrzeb firm oraz będzie modelowane w oparciu o sygnały płynące z rynku. Wybrane instrumenty PO IR adresowane będą do przedsiębiorstw planujących rozszerzyć swoją działalność poza granice kraju oraz współpracujących w zakresie transferu technologii, także z partnerami zagranicznymi. Część pieniędzy zostanie przeznaczona na działania, których realizacja wzmocni
pozycję polskiej nauki na arenie międzynarodowej.

Poszczególne obszary wsparcia określone zostały w ramach 5 osi priorytetowych:

obszary wsparcia POIR Ogólne informacje na temat zaakceptowanego POIR 2014 2020

1) Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa – ok. 3,85 mld euro z polityki spójności (44,69 proc. budżetu programu):

przykładowe typy projektów: przedsięwzięcia B+R realizowane przez firmy, sektorowe programy B+R realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe oraz prace B+R prowadzone z udziałem funduszy kapitałowych.

2) Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw – ok. 1,04 mld euro z Funduszy Europejskich (12,11 proc. budżetu programu ):

przykładowe typy projektów: tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, wsparcie rozwoju otwartych innowacji, proinnowacyjne usługi dla MŚP świadczone przez instytucje otoczenia biznesu, wsparcie ochrony własności przemysłowej firm, bony na innowacje dla MŚP na sfinansowanie współpracy z jednostkami naukowymi.

3) Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach – ok. 2,2 mld euro ze środków UE (25,55 proc. budżetu programu):

przykładowe typy projektów: wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, kredyt na innowacje technologiczne, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych firm, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego (we wdrażaniu III osi PO IR duże znaczenie będą miały instrumenty finansowe), wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.

4) Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego – ok. 1,22 mld euro z funduszy unijnych (14,20 proc. budżetu PO IR):

przykładowe typy projektów: finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R (projekty finansowane w IV osi PO IR będą realizowane głównie przez konsorcja jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych); nacisk położony zostanie na dostosowanie wspieranych prac B+R do potrzeb
gospodarki oraz na zaangażowanie przedsiębiorstw (np. jako członków konsorcjów) w realizację projektów.

5) Pomoc techniczna – 3,45 proc. z Funduszy Europejskich.

Programy na lata 2014-2020

Komisja Europejska zaakceptowała wszystkie programy na nową perspektywę. Ostatnie decyzje wydała dla Programu Inteligentny Rozwój (PO IR) oraz dziewięciu programów regionalnych (RPO) województw: zachodniopomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego oraz podlaskiego.

Pierwszy konkurs na lata 2014-2020 został już ogłoszony z Programu Polska Cyfrowa. W resorcie oraz regionach trwają prace nad organizacją systemu wdrażania pozostałych programów, tak by konkursy mogły być ogłaszane jak najszybciej – podkreśla minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój jest drugim pod względem budżetu programem na lata 2014-2020 i największym w Unii Europejskiej programem finansującym badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich, tj. ponad 36 mld zł. Najważniejszym jego założeniem jest dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z sektorem nauki – oraz wdrożenia ich wyników na rynek.

Głównym celem RPO będzie zwiększenie konkurencyjności regionów oraz poprawa jakości życia ich mieszkańców poprzez wykorzystanie potencjałów regionalnych i niwelowanie barier rozwojowych. Tak jak w mijającej perspektywie, programy regionalne będą zarządzane przez poszczególne Urzędy Marszałkowskie. Budżet 16 RPO wynosi ok. 31,3 mld euro. Jest to niemal 40% (wzrost z ok. 25%) wszystkich środków na lata 2014-2020.

Pozostałe programy:

  • Program Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to tak jak jego poprzednik, największy polski program (27,4 mld euro z UE). Będzie źródłem funduszy na infrastrukturę transportową, ochronę środowiska, energetykę, gospodarkę niskoemisyjną, ochronę zdrowia i kulturę.
  • Program Wiedza Edukacja Rozwój (4,65 mld euro z UE i Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych) to środki na aktywizację zawodową osób młodych (15-29 lat), reformy polityk publicznych w obszarze rynku pracy, gospodarki i edukacji, rozwój szkolnictwa wyższego, wyższą jakość usług służby zdrowia i programy profilaktyczne oraz na innowacje społeczne i współpracę ponadnarodową.
  • Program Polska Cyfrowa to prawie 2,2 mld euro z UE na szerokopasmowy internet, e-administrację i podniesienie kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
  • Program Polska Wschodnia (2 mld euro z UE) to dodatkowe, obok programów krajowych i regionalnych, wsparcie dla województw lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Fundusze programu trafią na przedsiębiorczość i innowacyjność, transport publiczny i drogi w miastach wojewódzkich Polski Wschodniej oraz kolej.
  • Program Pomoc Techniczna to nieco ponad 700 mln euro z UE na „oliwienie” systemu wdrażania funduszy unijnych w Polsce tak, by inwestowanie tych pieniędzy odbywało się prawidłowo (m.in. szkolenia dla beneficjentów i pracowników instytucji wdrażających fundusze).

PO IR przesłany do Komisji Europejskiej

3.2 obrazek 80x80 PO IR przesłany do Komisji Europejskiej9 grudnia 2014 r. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR) został przekazany do akceptacji Komisji Europejskiej. Jest drugim pod względem budżetu polskim programem nowej perspektywy dotacyjnej na lata 2014-2020 i największym europejskim programem nastawionym na wspieranie B+R i innowacji. Zakłada też wsparcie internacjonalizacji przedsiębiorstw.

Zgodnie ze słowami Minister Infrastruktury i Rozwoju Marii Wasiak PO IR „ma umożliwić skuteczne przejście „od pomysłu do rynku”, poprzez przekształcanie pomysłów w niespotykane dotąd produkty, usługi i technologie. Realizowane będą projekty wpisujące się w tzw. inteligentne specjalizacje, czyli w te dziedziny gospodarki i nauki, które stanowią potencjał rozwojowy kraju i regionów”. Fundusze z PO IR będą wspierały badania i rozwój prowadzone w kooperacji przedsiębiorstw z sektorem nauki oraz komercjalizację tych badań, co ma zwiększyć poziom innowacyjności polskiej gospodarki i wzmocnić pozycję naszego kraju na arenie międzynarodowej.

Przekazanie PO IR do akceptacji Komisji Europejskiej przed końcem 2014 r. daje nadzieję na szybkie uruchomienie działań proeksportowych, ogłoszenie naborów wniosków i dystrybucję środków wśród przedsiębiorstw. Do tej pory KE zaakceptowała polskie programy operacyjne Polska Cyfrowa oraz Pomoc Techniczna.

Na realizację programu przeznaczono ok. 8,6 mld euro z Funduszy Europejskich (FE), a więc niemal 36 mld zł.

Realizowanych będzie 5 osi priorytetowych:

  1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa – alokacja, ok. 3,85 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: projekty B+R realizowane przez przedsiębiorstwa, sektorowe programy B+R realizowane przez konsorcja naukowo-przemysłowe oraz prace B+R prowadzone z udziałem funduszy kapitałowych.
  2. Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw – alokacja ok. 1,04 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa, wsparcie rozwoju otwartych innowacji, proinnowacyjne usługi dla MŚP świadczone przez instytucje otoczenia biznesu, wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw, bony na innowacje dla MŚP na sfinansowanie współpracy z jednostkami naukowymi.
  3. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach – alokacja ok. 2,2 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, kredyt na innowacje technologiczne, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych firm, wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego (we wdrażaniu III osi PO IR duże znaczenie będą miały instrumenty finansowe), wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw.
  4. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego – alokacja ok. 1,22 mld euro z FE:
    – przykładowe typy projektów: finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, zwiększenie potencjału kadrowego sektora B+R (projekty finansowane w IV osi PO IR będą realizowane głównie przez konsorcja jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych); nacisk położony zostanie na dostosowanie wspieranych prac B+R do potrzeb gospodarki oraz na zaangażowanie przedsiębiorstw (np. jako członków konsorcjów) w realizację projektów.
  5. Pomoc techniczna.
europe, negocjacje programów

Końcówka negocjacji programów unijnych na lata 2014-2020

Projekty programów krajowych zostały przekazane do oceny Komisji Europejskiej już w styczniu 2014 r., zaś programów regionalnych w połowie kwietnia br. Negocjacje programów krajowych trwają od lipca br. Komentarze KE do programów regionalnych zostały przekazane stronie polskiej w sierpniu br. We wrześniu odbyła się pierwsza runda spotkań regionów z KE. Podczas pierwszych sesji negocjacyjnych uzgodniono większość kwestii związanych z uwagami KE do krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Podczas kolejnych rund negocjacji wszystkich programów krajowych i 7 regionalnych uzgodnione zostały wszystkie rozbieżności między KE a instytucjami zarządzającymi.

Polska dotrzymuje wszystkich terminów uzgodnionych z Komisją. Naszym priorytetem jest przyjęcie dokumentów dla nowej perspektywy finansowej, tak szybko, jak to możliwe i jak najszybsze pełne rozpoczęcie realizacji programów operacyjnych na lata 2014-2020 – powiedziała Maria Wasiak minister infrastruktury i rozwoju. – Kontynuujemy ścisłą współpracę z KE, by szybko zakończyć negocjacje i oficjalnie przedstawić wszystkie programy Komisji Europejskiej w grudniu. Chcemy otrzymać od KE potwierdzenie, że dalsze rozpatrywanie wszystkich polskich programów operacyjnych będzie miało na celu nadanie im statusu „gotowy do przyjęcia” przed końcem 2014 r. – podkreśliła.

W efekcie dotychczas prowadzonych negocjacji oficjalnie przez system SFC zostały przekazane programy Polska Cyfrowa i Pomoc Techniczna. Przeszły one proces konsultacji w KE i oczekują na formalne przyjęcie. W programach Infrastruktura i Środowisko oraz Wiedza, Edukacja, Rozwój wprowadzono wszystkie uwagi KE wynikające z negocjacji i nowe wersje przekazano na roboczo do KE. W najbliższych dniach planowane jest przesłanie tych programów oficjalnie przez system SFC. W przypadku Polski Wschodniej i Inteligentnego Rozwoju uzgodniono już wszystkie kwestie i przygotowywane są ostateczne wersje programów, które najpóźniej na początku grudnia zostaną oficjalnie przesłane do KE. Do 17 listopada br. do KE trafiły uzgodnione podczas spotkań negocjacyjnych z KE regionalne programy woj. dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, śląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego oraz opolskiego. Obecnie KE dokonuje ostatnich poprawek (głównie technicznych), po których planowane jest niezwłoczne przesłanie programów oficjalnie przez system SFC.

Można stwierdzić, że negocjacje zmierzają ku końcowi. Strona polska jest zdeterminowana żeby uzyskać status „gotowy do przyjęcia” dla wszystkich programów do końca tego roku – dla MIiR nie ma programów mniej lub bardziej ważnych. Szansa na realizację tego celu istnieje w przypadku wszystkich programów krajowych i regionalnych. Ostatnia runda negocjacji pozostałych 9 programów regionalnych odbywa się w Brukseli w terminie 24 listopada – 5 grudnia. Ich pozytywne zakończenie pozwoli sukcesywnie przesyłać uzgodnione wersje programów do Komisji.

Zależy nam by do końca tego roku lub na początku przyszłego KE notyfikowała wszystkie programy – strona polska od początku negocjacji dokłada wszelkich starań aby tak się stało. Jest to o tyle istotne że na przełomie stycznia i lutego 2015 r. Komisja przedłoży propozycję zmian Wieloletnich Ram Finansowych i budżetu rocznego, która musi zostać przyjęta jednomyślnie przez Radę, a Parlament Europejski musi wyrazić zgodę. Zgodnie z art. 19 rozporządzenia ws. WRF, rewizja WRF musi zostać przyjęta przed dniem 1 maja 2015 r., a więc dopiero po tej dacie Komisja będzie mogła przyjąć programy nie wynegocjowane do końca 2014 roku.

Co istotne tzw. kwalifikowalność wydatków liczona jest od 1 stycznia 2014 r. i beneficjenci, których nie dotyczą zasady pomocy publicznej, jak jednostki administracji, np. GDDKiA mogą realizować inwestycje, których rozliczenie nastąpi po zatwierdzeniu programów. Rozpisanych zostało już kilkadziesiąt przetargów na budowę dróg i obwodnic, liczne projekty są już w realizacji, jak fragmenty S3, S5, S7 czy S19. Sukcesywnie będą podpisywane umowy na kolejne odcinki współfinansowane z budżetu na lata 2014-2020. Impet inwestycyjny zatem nie słabnie.

Nowe informacje o 3.2 POIR

W dniu 21.11.2014 r. odbyło się spotkanie informacyjne zorganizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości podsumowujące POIG oraz nowych działań planowanych w ramach POIR na lata 2014 – 2020. Poniżej zostaną przedstawione najważniejsze informacje z punktu widzenia MŚP zainteresowanych dotacjami na Internacjonalizację (3.2 POIR), czyli informacje o naborach, ułatwieniach dla aplikujących, a także nowy kształt działań.

Nie sprecyzowano dokładnie od kiedy ruszą nowe nabory. Pomimo, że ustawa Wdrożeniowa i Umowa Partnerstwa zostały już zatwierdzone, toczą się dyskusje na temat kształtu programów operacyjnych, które są w końcowych etapach negocjacji. Na początku grudnia zostaną przesłane ostateczne projekty programów do Komisji Europejskiej, gdzie będą konsultowane, wskazywane kwestie do modyfikacji oraz zatwierdzone. Trudno powiedzieć jak szybko KE je zatwierdzi, jednak Ministerstwu Infrastruktury i Rozwoju zależy żeby zostały zaakceptowane jeszcze na przełomie 2014/2015. Dlatego przewidziano, że pierwsze nabory z 3.2 POIR mogą ruszyć w I połowie 2015 r.

Jedną z wielu przyczyn przedłużających się negocjacji podanych przez MIR był dotychczasowy program 6.1. Komisja Europejska ma zastrzeżenia co do dofinansowania podmiotów mało innowacyjnych oraz dopiero rozpoczynających eksport. Dlatego Internacjonalizacja będzie skierowana do bardziej dojrzałych firm, poszukujących zaawansowanych usług doradczych jak poszukiwanie kontrahentów, zamówień publicznych na rynkach docelowych oraz na projekty związane z umiędzynarodowieniem klastrów (projekty związane z marketingiem, brandingiem, sieciowaniem). Położony zostanie nacisk na zaawansowane doradztwo i pilotowanie projektu w trakcie jego realizacji.

Najważniejsze zmiany programowe w nowym 6.1 (tj. 3.2 POIR):

  • Przyszłe 6.1 przechodzi do Regionalnych Programów Operacyjnych,
  • Będę kontynuowane inicjatywy prowadzone wspólnie z Ministerstwem Gospodarki (tak jak dotychczasowe programy 6.5.1 i 6.5.2),
  • Internacjonalizacja będzie prowadzona w takiej formie jak mosty technologiczne (podobnie do inicjatywy Polski Most Krzemowy).

Wprowadzono za to pewne ułatwienia dla ubiegających się o dotacje. Przede wszystkim do dnia 30 listopada każdego roku będzie ogłaszany harmonogram konkursów na następny rok. Termin ten nie obowiązuje w 2014 r., gdyż jeszcze toczą się jeszcze negocjacje nad kształtem programów operacyjnych. Najpóźniej na trzy miesiące przed konkursem będzie następowała aktualizacja harmonogramu, natomiast informacje o wymaganej dokumentacji konkursowej pojawi się najpóźniej na miesiąc przed konkursem. Każdy nabór będzie trwał minimum 7 dni. Utrzymano informatyczny system aplikowania i rozliczania. Zatem, aplikujący zyskają sporo czasu na przygotowanie się do naboru wniosków o dofinansowanie.

Podsumowując, według Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju naboru mogą ruszyć w pierwszej połowie 2015 r. Jest to jednak uzależnione od tempa prac w Komisji Europejskiej nad zatwierdzeniem projektów programów operacyjnych. Wprowadzono także liczne ułatwienia dla aplikujących o dofinansowanie, przede wszystkim dając dłuższy czas na przygotowanie się do naboru. Nastąpiła całkowita zmiana charakteru działania 6.1 – Program 3.2 POIR Internacjonalizacja będzie skierowany do dojrzałych mśp, poszukujących zaawansowanych usług doradczych. Możliwe będzie dofinansowanie usług proeksportowych w ramach Regionalnych Programach Operacyjnych oraz w ramach inicjatyw prowadzonych przez Ministerstwo Gospodarki.